24 okt 2024 - 22:29
Nieuws
Door toedoen van het Liers Genootschap voor Geschiedenis, de stad Lier en de Erfgoedcel Kempens Karakter, staat een 13de eeuws muziekhandschrift uit de abdij van Nazareth na 800 jaar volop in de kijker. Via een beurs van de Vlaamse Gemeenschap voerde Iris Eysermans een grondig onderzoek uit naar de ‘Nachtelijke Gezangen van Beatrijs’. Rond dit thema en project wordt een publicatie met een cd-opname uitgegeven, loopt een tentoonstelling in het stadsmuseum en staat een concertreeks gepland.
Zoals bleek uit de toelichting door Luk Ceulemans namens het Liers Genootschap voor Geschiedenis, werd de Cisterciënzerinnenabdij van Nazareth opgericht in 1236 door de vader van mystica Beatrijs van Nazareth. De orde werd in 1797 opgeheven; de gebouwen van de abdij in Lier na wereldoorlog II afgebroken. De zusters verhuisden naar Brecht, waar in 1950 de nieuwe abdij werd ingehuldigd. In 1986-1987 werden door het Liers Genootschap voor Geschiedenis talrijke archeologische vondsten opgegraven en nadien getoond tijdens de tentoonstelling ‘750 jaar abdij van Nazareth’. Uit de 13de eeuw dateert ook het ‘antifonarium’ dat nu volop in de belangstelling staat. Na de verwelkoming door Jeroen Janssens van de Erfgoedcel Kempens Karakter, zorgde Hendrik Vanden Abeele namens de Gregoriaanse groep ‘Psallentes’ voor een uitgebreide toelichting bij het muziekhandschrift, dat 186 folio’s vol Gregoriaanse gezangen bevat. Ze zijn geschreven in een helder leesbaar schrift en voorzien van sierlijk verluchte initialen. De gezangen waren bestemd voor de nachtelijke ‘metten’. De inhoud van het ‘antifonarium’ en het verloop van het onderzoek, werden uit de doeken gedaan door Iris Eysermans, organist gespecialiseerd in oude muziek uit de middeleeuwen en de renaissance.
Ze studeerde aan de conservatoria in Antwerpen, Rotterdam en Brussel en aan het Centrum Gregoriaans in Drongen. Haar onderzoek resulteert in de publicatie met bijdragen van Marc Mees (LGG) over de geschiedenis van de abdij van Nazareth; van Lieve De Kesel (UGent) over de constructie van het handschrift. Hoe het vervaardigd en verlucht werd en waar het bewaard werd? En van Pieter Mannaerts (Alamire Foundation’) over de muzikale aspecten. Bij de publicatie hoort een cd-opname met een selectie van gezangen uit het ‘antifonarium’ en met Gregoriaans en aanverwant orgelspel door Iris Eysermans op een ‘Bremserorgel’. Publicatie en cd-rom kosten 24,95 euro en zijn te bekomen in het stadsmuseum en via kempenskarakter.be en liersgenootschap.be. Tot en met 26 januari 2025 kan in het stadsmuseum tijdens de openingsuren een bezoek worden gebracht aan de tentoonstelling ‘De nachtelijke gezangen van Beatrijs’. Tenslotte hebben concertuitvoeringen plaats zondag 27 oktober om 20.15 uur in de Begijnhofkerk van Lier, zaterdag 16 november om 20 uur in de Sint-Lambertuskerk in Kessel (met lezing) en zondag 1 december in de Sint-Laurentiuskerk in Ekeren.
Tekst DéBé
Foto Luc Peeters
